Narodowe Centrum Kultury

„Ćwiczą w nowym składzie”

W składzie zmienionym, bo czworo aktorów (Marika Bareja, Kalina Kondraciuk, Mikołaj Czerka, Jakub Pływacz) odeszło wraz z końcem roku szkolonego 2O19/2O2O, grupa teatralna „Aktorzy Ze Spalonego Teatru” pod kierunkiem polonistki Agnieszki Agapow przygotowuje się do kolejnego sezonu.

Przed nimi wiele działań, także w ramach projektu „Talent bez granic”.

Dofinansowano ze środków  Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Polsko – Ukraińska Wymiana Młodzieży 2020.

 

A.Z.Z.

Fot. Daniel Ludwiczuk

„Talent bez granic”

W zeszłym roku o tej porze Zespół Placówek Oświatowych w Platerowie przygotowywał się do realizacji projektu «Внесок польської інтелігенції в культурну спадщину поліетнічної Одеси» wg pomysłu  Szkoły „Diwoswit”  (Mała Biłozierka na Ukrainie) w mieście, które Alosza Awdiejew nazywał: „mamą”.

Celem działań zaplanowanych do tygodniowej, międzynarodowej realizacji  było pozyskanie informacji nt. wkładu polskiej inteligencji w rozwój Odessy.

Odbyły się wycieczki po mieście ukierunkowane na wykonanie zadań typu: „Narysuj…”, „Zbierz informacje…”, „Nagraj…”. Były też spotkania z przedstawicielami Narodowo-Kulturalnego Stowarzyszenia Polaków „Polska Nuta” – organizacji, która od 2013 roku pogłębia edukacyjno - patriotyczne wychowanie młodzieży.  Jej członkowie i założyciele byli nam przewodnikami oraz instruktorami.

Stanęliśmy pod pomnikiem Mickiewicza i podążyliśmy jego śladem do Białogrodu, gdzie wśród murów „białego zamku” - znanego z literatury jako „Akerman” - na tle limanu Dniestru młodzież po polsku, rosyjsku oraz ukraińsku recytowała „Sonety krymskie”.

Teraz, rok po Odessie, szykujemy się do kolejnego projektu (autorstwa niżej podpisanej) pt. „Talent bez granic”.  Tym razem do integracji młodzieży z Polski i Ukrainy dojdzie za sprawą warsztatów aktorskich.

Działanie dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Polsko – Ukraińska Wymiana Młodzieży 2020.

 

 

A.Z.Z.

fot. arch. Daniel Ludwiczuk

„Zawsze skora do współpracy”

W zeszłym roku skończyła 25 lat. Odkąd pamiętam, a nawet wcześniej, wspiera nas w organizacji wydarzeń artystycznych. 

Tym razem sympatią do „starych znajomych” ze szkoły Diwoswit w Małej Biłozierce na Ukrainie powodowana - przeprowadziła z uczestnikami projektu „O szukaniu dróg” (Program Polsko-Ukraińska Wymiana Młodzieży 2018, dotacja Narodowego Centrum Kultury) warsztaty taneczno - śpiewacze.
Dyrektor artystyczny zespołu Grzegorz Szymanek w tak solidny sposób przedstawił podstawy typowych dla Podlasia tańców, że po godzinie młodzi Ukraińcy pląsali w rytm „Polki z Wiśniewa”, zaś nim kolejna godzina upłynęła – wyśpiewywali z nami utwory z repertuaru „Pasieki”, w tym: „W drodze mi się przycabanił”.

„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury
w ramach programu Polsko-Ukraińska Wymiana Młodzieży 2018”.

 

 


A.Z.Z.
fot. A. Agapow, M. Zieliński, A. Z. Z.

„Trudne relacje”

Jak pokazać na zdjęciu trudne (nierzadko) relacje między dzieckiem a dorosłym, na które tak dobitnie zwracał uwagę w swych pracach literackich i pedagogicznych wychowawca, lekarz, pisarz i patron szkoły podstawowej w Platerowie - Janusz Korczak? W jaki sposób zilustrować słowa: „Pozwól dzieciom błądzić i radośnie dążyć do poprawy.” lub jak uchwycić na zdjęciu opinię: „Zawsze jak dorosły się krząta, to dziecko się plącze.” zastanawiali się i pomysły w życie wcielali uczestnicy projektu „O szukaniu dróg” - Program Polsko-Ukraińska Wymiana Młodzieży 2018 (dotacja Narodowego Centrum Kultury).

W grupach międzynarodowych i zróżnicowanych wiekowo (w jednym zespole znalazł się z siedemnastolatkiem dwunastolatek) wystrojeni w kostiumy wypożyczone z garderoby ZPO w Platerowie nastoletni Polacy i Ukraińcy pozowali do fotografii: wcielali się w role i budowali sytuacje.

„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury 
w ramach programu Polsko-Ukraińska Wymiana Młodzieży 2018”.

 

A.Z.Z.
fot. Ewelina Siemieniuk

„Wieloletnia współpraca”

I któż pomyślałby, że zawiązana w październiku 2006r. współpraca szkół z Platerowa i Małej Biłozierki (Zaporoże, Ukraina) w ramach projektu „Szkolni partnerzy” (Fundacja Współpracy Polsko-Ukraińskiej PAUCI), który finansowany był ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, programu RITA oraz Fundacji Stefana Batorego rozwijać się będzie pomyślnie przez kolejne lata..?

Za nami wizyty w szkole „Diwoswit” i rewizyty w Platerowie, pobyty na Chortycy oraz wycieczki Doliną Bugu, udział w warsztatach ceramicznych i taneczno – śpiewaczych; całe mnóstwo wspólnych wydarzeń, spotkań i rozmów, które zawsze prowadziły do kolejnego projektu.

Tym razem młodzież polsko-ukraińska w ramach październikowego zadania pt. „O szukaniu dróg” (dotacja Narodowego Centrum Kultury), skupiła się na różnorodności kulturowej Podlasia. Prze kolejne dni obozu badawczego zapoznała się z wielokulturowością Białegostoku, Tykocina oraz Supraśla (opieka merytoryczna Maciej Zieliński), odbyła warsztaty z Zespołem Pieśni i Tańca Pasieka pod dyrekcją Grzegorza Szymanka oraz ćwiczyła dramę z Agnieszką Agapow, a komunikację z Alicją Zienkiewicz - Zielińską w – ku naszemu zaskoczeniu - uroczyście ustrojonych salach Zajazdu w Wasilkowie.

 

 

 


W Platerowie doszło do występu szkoły Diwoswit przed całą społecznością szkolną, zajęć językowych oraz tanecznej integracji w rytmie „belgijki” pod kierunkiem Magdaleny Wielogórskiej oraz sesji fotograficznej do cytatów z utworów Janusza Korczaka.

 

 

 

Dzięki zaangażowaniu Daniela Ludwiczuka we wszelkie działania przez nas organizowane młodzież ukraińska poznała, a polska udoskonaliła technikę fotografowania camera obscura. Przedstawiony przez artystę sposób robienia aparatów z puszek po herbacie był dla naszych Gości nowością, a wizja posłużenia się nimi do sfotografowania „ważnych miejsc” na tyle ekscytująca, że powstałe na warsztatach aparaty zabrali ze sobą na Ukrainę, do Małej Biłozierki.

Teraz my – z niecierpliwością - oczekujemy efektów…

Dodatkowo zaistniały w projekcie: warsztaty artystyczne z fusingiem w roli głównej, który dla Ukraińców także okazał się „czymś nowym” oraz pobyt w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Wojnowie, w którym – jak zawsze – dyrektor Małgorzata Danielak - Chomać z wychowankami przyjęła nas ciepłą herbatą i serdeczną rozmową.

 

 

Zgodnie z założeniami działanie pt. „O szukaniu dróg” dostarczyło obu stronom nowej wiedzy i satysfakcji.

„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury

w ramach programu Polsko-Ukraińska Wymiana Młodzieży 2018”.

A.Z.Z.

fot. M. Wielogórska, A. Agapow, E. Siemieniuk, A.Z.Z.

„O szukaniu dróg”

Gdy w październiku 2016 r. młodzież i dorośli ze szkoły „Diwoswit” z Małej Biłozierki na Ukrainie realizowali z nami projekt „Dzikie pola nadbużańskie” (dotacja Narodowego Centrum Kultury), zainteresowała ich mozaika na frontowej ścianie szkoły– praca zbiorowa uczniów, efekt projektu artystyczno-edukacyjnego „Głucha wioska na Podlasiu” (dotacja Polskiego Stowarzyszenia im. Janusza Korczaka). 

Dzieło przykuło ich uwagę z dwóch powodów. Po pierwsze, jako przedstawiciele szkoły artystycznej z wieloletnią tradycją i praktyką w tworzeniu figur z ceramiki-docenili trud i umiejętności dzieci-amatorów w stworzeniu mozaiki wielkoformatowej. Po wtóre, zaintrygowała ich sentencja zamieszczona na pracy: „Bądź sobą, szukaj własnej drogi”- autorstwa Janusza Korczaka.
W tym roku mija 76.rocznica tragicznej śmierci Starego Doktora, który w latach 30. ubiegłego stulecia w Mężeninie n/Bugiem organizował kolonie dla dzieci z Domu Sierot. Pomyśleliśmy, że warto podjąć się projektu, który przybliży naszym ukraińskim przyjaciołom postać cenionego pedagoga, nieformalnego Rzecznika Praw Dziecka, którego los kilkakrotnie sprowadzał do naszej gminy. Działaniu, do którego realizacji przystępujemy, nadaliśmy tytuł „O szukaniu dróg”, a wsparcia na jego realizację ponownie udzieliło nam Narodowe Centrum Kultury. Za co wdzięczni jesteśmy!
W ramach międzynarodowego spotkania, do którego dojdzie jesienią 2018r. zaplanowaliśmy szereg zajęć (fotografia camera obscura, sesja zdjęciowa do tekstów Starego Doktora, wykłady i spotkania z ciekawymi ludźmi, warsztaty taneczno-śpiewacze, wyjazdy), dotyczących realizacji trzech podstawowych komponentów: „Historia lokalna”, „Kultura regionu” oraz „Poznajemy język sąsiada”.
Zakładamy, że tak jak podczas wszystkich dotychczasowych działań, także i to dostarczy obu stronom nowej wiedzy i nieukrywanej satysfakcji.

„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury
w ramach programu Polsko-Ukraińska Wymiana Młodzieży”.


A.Z.Z.

„Dzikie pola nadbużańskie”

Już od lat dziesięciu współpracujemy ze szkołą Diwoswit na Ukrainie.  Dyrektorki obu szkół Janina Mikołajewna Owsijenko i Maria Daszko czerpią od siebie „przykłady dobrych praktyk”. Z Małej Biłozierki przywieźliśmy pomysł na tworzenie ceramiki, zaś Janie Mikołajewnej spodobały się wakacyjne plenery malarsko-rzeźbiarskie w naszej szkole. Teraz podobne imprezy przeprowadza w swojej wsi, a uczestniczą w nich artyści z Podlasia.

Tym razem w ramach projektu „Dzikie pola nadbużańskie” realizowanego przez Nadbużańskie Stowarzyszenie Oświatowo-Ekologiczne „Mężenin” we współpracy ze szkołą grupa uczniów z Ukrainy poznała nasz język, historię lokalną i kulturę regionu. 

Młodzież pracowała z tekstem „Ogniem i mieczem” H. Sienkiewicza i wykonała zdjęcia do wybranych fragmentów powieści. W zajęciach językowych pomagały: Olena Jewgieniwna i Alicja Zienkiewicz – Zielińska oraz tłumacz Magdalena Wielogórska. Sesja fotograficzna w Mielniku pod okiem Eweliny Siemieniuk zaistniała dzięki współpracy z Ośrodkiem Dziejów Ziemi Mielnickiej mieszczącym się w budynku Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Rekreacji, który zgromadził pokaźną kolekcję kostiumów i rekwizytów wykorzystanych w ekranizacji dzieła Sienkiewicza.

 

 

 

 

Lokalną historię przybliżył młodzieży Maciej Zieliński, zaś o przyrodniczych zasobach okolicy uczestnicy projektu dowiedzieli się od leśników Marka Charkiewicza i Bazyla Kondratiuka dzięki gościnności Nadleśnictwa Sarnaki.

 

 

 

 

Kulturę regionu w malowniczych plenerach i sentymentalnych wnętrzach domostw w Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu przedstawił Ukraińcom Zespół Pieśni  i Tańca „Pasieka” z towarzyszeniem Małej Pasieki pod kierunkiem Grzegorza Szymanka.

 

 

 

W Warszawie uczestnicy projektu spacerowali Krakowskim Przedmieściem, podziwiali Stare Miasto i Zamek Królewski.

 

Doszło do szeregu wydarzeń dodatkowych –podyktowanych warunkami pogodowymi (październik bywa wietrzny i deszczowy) lub prośbami naszych Gości. W ich organizacji wsparło stowarzyszenie wielu zaprzyjaźnionych ludzi: pokaz udzielania pierwszej pomocy i warsztaty survivalowe (Firma Tropiciel), zajęcia rekreacyjne i robienie  świec w świetlicy wiejskiej w Serpelicach, dyskoteka w szkole czy spotkania integracyjne w DDM Porcjunkula.

 

 

 

I prawdziwe są słowa wypowiedziane przez Zagłobę w utworze, który dał początek naszemu działaniu: „Mości panowie! gdybym zaczął wszystko szczegółowie opowiadać, tedy i dziesięciu nocy by nie starczyło”.

A.Z. Z.

fot. E. Siemieniuk, M. Wielogórska, A.Z.Z.

„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Polsko-Ukraińska Wymiana Młodzieży”. 

„Przepis na lekturę”

Jeśli masz miejsce inspirujące, zasoby materialne w postaci sukien epokowych, kapeluszy i elementów dekoracyjnych, a przede wszystkim: z dystansem podchodzące do siebie modelki i kreatywnego fotografa, możesz –podobnie jak my-kilka lat temu- zilustrować kultowe polskie dzieło-najlepiej lekturę!
Wśród
„ tych pól malowanych zbożem rozmaitem,
Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem”,
wystrojone w suknie z epoki – nauczycielki ZPO w Platerowie - stosowały się do komend fotografa, Eweliny Siemieniuk.
Po łące, pastwisku i ogrodzie, gdzie
„Błysnęła tajemnicza bieluchna sukienka
I coś lekkiego znowu upadło z wysoka,
I przeleciawszy cały ogród w mgnieniu oka,
Pomiędzy zielonymi świeciło ogórki:
Jako promień słoneczny, wykradłszy się z chmurki,
Kiedy śród roli padnie na krzemienia skibę
 Lub śród zielonej łąki w drobną wody szybę”,
biegały stada Telimen, panien dworskich i kawiarek. I tylko Zosia, która
„oczy opuściła
I jako róży pączek cała się spłoniła”,
była jedna i Tadeusz - jedyny był (w swoim rodzaju).
Miejsce - Pensjonat „Uroczysko Zaborek”- stało się scenerią dla wybranych scen z ksiąg dwunastu „Pana Tadeusza”. Były obrazki ze „świątyni dumania” (bez ataku mrówek), spotkania na mostku i sceny zaściankowe.
Potrzeba chwili lub pełna improwizacja powodowały czasami zmianę epoki i autora , bo niczym bohaterowie z płótna Chełmońskiego wesołe modelki spontanicznie pozowały na łące.
Efektem dwóch dni spędzonych w Bielonym Dworku z 1844r.( dwór szlachecki, z drewna lecz podmurowany, świeciły się z daleka pobielane ściany) stał się album fotograficzny, o którym nie sposób milczeć, bo „niechaj narodowie wżdy postronni znają”!


A wspominam o tym, ponieważ zdjęcia do „Pana Tadeusza” uczynione dały początek „nowej świeckiej tradycji”; bo przebywający u nas na wizycie studyjnej w marcu ubiegłego roku szkolnego ukraińscy dyrektorzy szkół regionu Zaporoże do fotografii inspirowanych „Ogniem i mieczem” w Muzeum w Mielniku pozowali. A przed nami kolejne tego typu działanie z racji realizowanego od czerwca projektu współpracy z Ukrainą „Dzikie pola nadbużańskie” (wsparcie finansowe i pomoc merytoryczna: Narodowe Centrum Kultury), którego wydarzenia mają rozgrywać się w przestrzeni Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego „Podlaski Przełom Bugu”, zaś jego produktem będzie album z fotografiami i cytatami po polsku i ukraińsku inspirowany "Ogniem i mieczem" H. Sienkiewicza.

 

 

 
A.Z.Z.
A. Mickiewicz „Pan Tadeusz”
zdjęcia: E. Siemieniuk

Na bogato!

Po zeszłorocznym pobycie uczniów Zespołu Placówek Oświatowych w Platerowiew szkole Diwoswit w Małej Biłozierce na Ukrainie (projekt „Otwarci na siebie” 2013r.), prezes Nadbużańskiego Stowarzyszenia Oświatowo- Ekologicznego  „Mężenin” Maria Daszko stwierdziła: „Spotkaliśmy się z niezwykłą gościnnością, profesjonalną ofertą artystyczną (warsztaty ceramiczne, choreograficzne, śpiewacze), miło byłoby zrewanżować się Ukraińcom spotkaniem w Polsce.”

Rewanż zwany „rewizytą” w ramach projektu „ Czym chata bogata” zrealizowaliśmy na Podlasiu.

Podczas tygodniowego pobytu w Domu Duszpasterstwa Młodzieży Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów w  nadbużańskiej miejscowości Serpelice Ukraińcy zapoznali się z historią i kulturą Podlasia, dostrzegli podobieństwa i różnice kulturowe między Polakami i  Ukraińcami, pracowali w grupach międzynarodowych, pouczyli się języka polskiego, a przede wszystkim doświadczyli naszej - podlaskiej gościnności.

Zgodnie z planami odbyły się  wycieczki szlakami, z których jesteśmy dumni: przyrodniczym („Podlaski Przełom Bugu”, Janów Podlaski –stadnina koni), historycznym (V2 w Sarnakach)  i religijnym. Kulturę regionu przybliżyliśmy Gościom za sprawą szeregu działań artystycznych. Uczniowie ze szkoły Diwoswit zaprojektowali i wykonali świece, biżuterię z filcu oraz  zakładki własnego pomysłu. Filcowanie, robienie świec z wosku pszczelego czy projektowanie zakładek i następnie ich laminowanie było dla wszystkich ukraińskich uczniów nowością. Każdy wyszedł z warsztatów  z kompletem gadżetów. Natomiast w zrobionych przez siebie kolczykach z filcu Ukrainki pokazywały się przez kolejne dni.

  

Młodzi ludzie z Ukrainy uczestniczyli w warsztatach  tanecznych z dwoma charakterystycznymi dla Platerowa zespołami „Małą Pasieką” oraz Ludowym Zespołem Pieśni i Tańca „Pasieka”. Z uśmiechem na ustach podeszli do nauki  pieśni i tańców ludowych. Również o  naszej kulturze i stosunku do tradycji dowiedzieli się z  rozmów z ciekawymi ludźmi-wójtem Platerowa Jerzym Garuckim, sołtysem, leśnikiem i artystami (fotografik, rzeźbiarz, malarka). Przebywali także w  domu i pracowni Daniela Ludwiczuka - rzeźbiarza, fotografika, przyjaciela NSO-E Mężenin, współtwórcy corocznego Międzynarodowego Pleneru Malarsko-Rzeźbiarskiego w Platerowie.

  

O lokalnej historii mówiliśmy z naszymi Gośćmi podczas wyjazdów do Białowieży i w czasie rejsu statkiem po Bugu, zaś język sąsiada ćwiczyliśmy na zajęciach śpiewaczych z Pasieką oraz na warsztatach „Ojczyzna –polszczyzna”.

Okazało się, że znany nam utwór „W zielonym gaju” jest również śpiewany przez Ukraińców; znaleźliśmy „podobieństwo” w kulturze! Wspólne wykonanie pieśni po polsku i ukraińsku porwało wszystkich obecnych na prezentacji ukraińskiej szkoły w Zespole Placówek Oświatowych w Platerowie.  Nie zabrakło spotkań przy ognisku z przedstawicielami NSO-E „Mężenin”, uczniami i nauczycielami ze szkoły w Platerowie oraz wycieczki do stolicy. Warszawa ze swym Starym Miastem, sercem Chopina w kościele św. Krzyża, Zamkiem Królewskim i Złotymi Tarasami zachwyciła Ukraińców.

  

W projekcie brały udział osoby, które poznały się podczas naszego zeszłorocznego pobytu w Małej Biłozierce, więc rewizyta w Serpelicach była dla nich okazją do kontynuowania przyjaźni. Przewidzieliśmy szereg działań mających na celu integrację i współpracę młodzieży polskiej i ukraińskiej. We wszystkich wydarzeniach rolę nauczycieli i  pomocników przejęła polska młodzież; prowadziła naukę tańca ludowego, uczyła słów podlaskiej pieśni czy  instruowała podczas robienia świec i w czasie gier językowych. 

Zajęcia warsztatowe przebiegały pod okiem zaprzyjaźnionych ze Stowarzyszeniem artystów i specjalistów, zaś do przedstawionego wydarzenia międzynarodowego doszło dzięki finansowemu wsparciu Narodowego Centrum Kultury. Dziękujemy!

„Czym chata bogata” – dalszy ciąg współpracy polsko-ukraińskiej

Od 2006 roku Zespół Placówek Oświatowych w Platerowie współpracuje ze szkołą Małobiłozierska Obłasna Gimnazja”Diwoswit” w Małej Biłozierce (Rejon Wasiliwski, Zaporoże, Ukraina).  

Zaczęło się od projektu Polskiej Fundacji im. Roberta Schumana i  Fundacji Współpracy Polsko-Ukraińskiej PAUCI, któremu  nadaliśmy tytuł „Bliscy czy dalecy - poszukiwanie wspólnego języka”.  Naszym zadaniem podczas dwustronnych wizyt było odnalezienie tego, co sprawia, że jesteśmy sobie bliscy.

O tym, że cel został osiągnięty świadczy fakt, iż na początku tego roku szkolnego dzięki wsparciu Narodowego Centrum Kultury (Program Polsko – Ukraińska Wymiana Młodzieży)  i Nadbużańskiego Stowarzyszenia Oświatowo - Ekologicznego „Mężenin” młodzież z Platerowa, Kisielewa, Lipna i Mężenina podczas projektu „Otwarci na siebie” miała okazję zobaczyć nadzwyczajny dorobek artystyczny Diwoswitu, razem z Ukraińcami śpiewać, tańczyć, bawić się po kozacku oraz robić przedmioty z gliny i rzeźby z piasku na brzegu Morza Azowskiego. Teraz przyszedł czas na rewizytę w ramach działania ponownie dofinansowanego przez Narodowe Centrum Kultury.

 „Czym chata bogata...” to projekt włączający młodzież z Ukrainy w rytm życia młodzieży na Podlasiu. Podczas tygodniowego pobytu w nadbużańskiej miejscowości Ukraińcy doświadczą naszej - podlaskiej gościnności.  Zabierzemy ich na wycieczki szlakami, z których jesteśmy dumni: przyrodniczym, historycznym i religijnym. Zapoznamy z ciekawymi ludźmi: artystą ludowym, fotografikiem oraz rzeźbiarzem. Przybliżymy mowę polską, pokażemy lokalne produkty i wciągniemy do wspólnych zajęć. Nauczymy filcowania, robienia świec i witraży. Pośpiewamy i zatańczymy z „Małą Pasieką” i Ludowym Zespołem Pieśni i Tańca „Pasieka”, którego repertuar odwołuje się do tradycji podlaskich i mazowieckich.

Po jesiennym pobycie w Małej Biłozierce prezes NSO-E „Mężenin” Maria Daszko obiecała: „Planujemy spotkać się z nimi ( partnerzy ze szkoły Diwoswit ) w Platerowie, w czerwcu 2014r. Będzie to dla nas spore wyzwanie, gdyż chcemy zrewanżować się porównywalną gościnnością i organizacją.”; oby nam się udało!

Projekt „Czym chata bogata” dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Polsko – Ukraińska Wymiana Młodzieży. Dziękujemy!

Strona 1 z 2